Za liczbami: Rośnie liczba ofiar śmiertelnych związanych z prowadzeniem pojazdów pod wpływem narkotyków

Według ostatniego raportu Governors Highway Safety Association (GHSA), w 2016 r. 44% kierowców, którzy odnieśli śmiertelne obrażenia, a których wyniki testów na obecność narkotyków były pozytywne, stanowiły testy na obecność narkotyków, w porównaniu z 28% zaledwie 10 lat wcześniej. Oznacza to, że ponad 4 na 10 kierowców, którzy zginęli w wypadku samochodowym, miało w swoim organizmie narkotyki w momencie wypadku. Ta statystyka jest zaskakująca, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że nie mamy pojęcia, ile osób prowadzi samochód pod wpływem narkotyków, ponieważ nie ma szybkiej i łatwej metody ich badania, takiej jak polowa kontrola trzeźwości dla alkoholu.

To samo badanie wykazało, że narkotyki były częściej wykrywane u kierowców, którzy odnieśli śmiertelne obrażenia, niż alkohol, którego udział spadł z 41% w 2006 roku do 38% w 2016 roku. Widać wyraźnie, że komunikaty o zagrożeniach związanych z prowadzeniem pojazdów po spożyciu alkoholu działają. Nadszedł czas, abyśmy zwiększyli nasze wysiłki na rzecz ograniczenia prowadzenia pojazdów pod wpływem narkotyków, które jest równie niebezpieczne i śmiertelne.

Marihuana - nie tak nieszkodliwa dla kierowców

Z mojego punktu widzenia marihuana jest bardziej problematycznym narkotykiem, jeśli chodzi o prowadzenie pojazdów pod wpływem narkotyków, a liczby przedstawione w raporcie GHSA to potwierdzają. W raporcie GHSA marihuana była zdecydowanie najczęstszym narkotykiem w wypadkach śmiertelnych spowodowanych jazdą pod wpływem narkotyków - wykryto ją u 38% badanych, podczas gdy tylko 16% testów dało wynik pozytywny na obecność opioidów, a cztery procent na obie te substancje.

W naszej kulturze panuje dziś milczące założenie - ponieważ w większości stanów jest ona legalna lub uznawana za leczniczą - że marihuana jest bezpieczna. W poprzednich postach na blogu Medicine, Science & Art podkreślaliśmy, że marihuana nie jest tak bezpieczna, jak się ludziom wydaje, zwłaszcza dla osób poniżej 25 roku życia. Skuteczność marihuany i jej właściwości w leczeniu bólu i chorób wymagają jeszcze wielu badań, nie wiemy też wystarczająco dużo o tym, jak marihuana wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów. Jaka ilość to za dużo? Po jakim czasie od zażycia prowadzenie pojazdu jest niebezpieczne? Tego po prostu nie wiemy.

Na podstawie badań nad fizycznymi skutkami zażywania marihuany możemy snuć przypuszczenia, jak marihuana wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów. U wielu osób marihuana wywołuje senność. Zaburzona może być percepcja wzrokowa, a także zdolność do oceny prędkości i odległości - to pewna recepta na katastrofę za kierownicą samochodu. Kierowca będący pod wpływem marihuany może mieć trudności z utrzymaniem bezpiecznej odległości od samochodu jadącego przed nim. Ze względu na senność i brak uwagi, kierowcy pod wpływem marihuany mogą zjeżdżać z pasa ruchu lub zbyt wolno reagować na ruchy kierownicą czy hamowanie w sytuacjach awaryjnych. Efekty uboczne marihuany mogą negatywnie wpływać na te kluczowe dla bezpiecznej jazdy elementy.

Jak szybki jest haj i jak długo trwa?

Innym powodem, dla którego uważam, że marihuana staje się niebezpiecznym czynnikiem w wypadkach samochodowych, jest fakt, że efekty działania narkotyku przyjmowanego w formie jadalnej są zupełnie inne niż w przypadku palenia. Z uwagi na to, że jadalne tabletki stają się coraz popularniejszą formą konsumpcji legalnej marihuany, nie jest to problem drugorzędny.

Podczas palenia marihuany początek działania jest bardzo szybki. Wdychane THC bardzo szybko przenika przez płuca do układu krwionośnego, a następnie do mózgu. W ciągu kilku minut od zapalenia marihuany ludzie zaczynają odczuwać jej działanie. Efekt ten szybko osiąga szczyt, a następnie powoli ustępuje w ciągu kilku godzin. Do pewnego stopnia ludzie mogą przewidzieć, kiedy efekt działania będzie się kończył.

Jednak w przypadku drażetek odczucie efektu trwa znacznie dłużej. Poziom we krwi wzrasta szybko, ale upośledzenie nie. Osoby używające marihuany w postaci jadalnej mogą nie odczuwać maksymalnego działania przez godzinę lub dwie po jej spożyciu. Osoba, która przywykła do palenia marihuany, może zauważyć, że główne efekty działania jadalnej marihuany odczuwa właśnie wtedy, gdy wydaje jej się, że powinna już schodzić z organizmu. Jeśli w tym czasie prowadzi samochód, może być poważnie upośledzona.

Niełatwe testy na obecność marihuany

Jak wspomniano powyżej, badanie na obecność marihuany nie jest tak proste, jak polowa kontrola trzeźwości w przypadku alkoholu. W przypadku alkoholu, test alkomatem na miejscu zdarzenia daje policji natychmiastowy i żywy obraz upośledzenia. Marihuanę można sprawdzić jedynie poprzez badanie krwi.

Aby zbadać kogoś na obecność marihuany, należy zabrać tę osobę na posterunek policji lub do laboratorium i pobrać próbkę krwi. To wszystko wymaga czasu. Pomiędzy zatrzymaniem a pobraniem próbki poziom marihuany we krwi mógł się obniżyć, co sprawia, że test jest niedokładny i nieskuteczny. Nowy test wykorzystujący ślinę jest wciąż w fazie eksperymentalnej.

Jednak nawet gdyby istniał prosty sposób na przeprowadzenie testu na obecność marihuany w organizmie, badania medyczne nie wykazały jeszcze silnej korelacji między stężeniem marihuany w surowicy a upośledzeniem zdolności prowadzenia pojazdów - co oznacza, że nie wiemy, jaka ilość marihuany lub THC powoduje jaki poziom upośledzenia zdolności prowadzenia pojazdów. Jest to szczególnie istotne w przypadku drażetek, których stężenie we krwi może być bardzo niskie, podczas gdy stopień upośledzenia może być bardzo wysoki. Albo odwrotnie - poziom we krwi może być wysoki, a stopień upośledzenia niski. Naukowcy poszukują metabolitów THC, które lepiej korelują ze stopniem upośledzenia, ale przed nauką jeszcze długa droga, zanim będzie ona przydatna dla organów ścigania.

Ten brak badań sprawia, że w 18 stanach obowiązują przepisy o zerowej tolerancji dla prowadzenia pojazdów pod wpływem marihuany. Z tego powodu niepokojący jest również projekt ustawy w Pensylwanii, która zezwalałaby pacjentom leczonym marihuaną na prowadzenie pojazdów.

Brak możliwości przeprowadzenia testu na miejscu jest powodem, dla którego policja często stosuje profilowanie w celu ustalenia, czy ktoś używa marihuany. Jeden z policjantów stanowych powiedział, że kiedy ktoś, kogo zatrzymał, mówi do niego "koleś", wie, że może to być DUID z powodu marihuany.

Zapobieganie jest kluczowe

Możemy oczywiście szkolić policję w rozpoznawaniu oznak upośledzenia pod wpływem marihuany, ale osobiście uważam, że lepiej skoncentrować nasze wysiłki na zapobieganiu.

Ludzie muszą zrozumieć, że marihuana nie jest tak nieszkodliwa, jak im się wydaje, zwłaszcza jeśli chodzi o prowadzenie pojazdów. Niestety, biorąc pod uwagę pośpiech w legalizacji marihuany w Stanach Zjednoczonych, możemy być świadkami stałego wzrostu liczby kierowców będących pod jej wpływem. Badania przeprowadzone w Kolorado wykazały, że 69% konsumentów marihuany przynajmniej raz w ciągu ostatniego roku prowadziło samochód pod jej wpływem - przy czym 27% przyznaje, że prowadzi na haju prawie codziennie!

Co więcej, 40 procent osób używających marihuany rekreacyjnie i 34 procent osób używających jej w celach medycznych stwierdziło w tym badaniu, że nie sądzi, aby bycie pod wpływem marihuany wpływało na ich zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdów. Nie jestem pewien, czy potwierdzają to liczby ofiar śmiertelnych.

Dużo uwagi poświęcamy prowadzeniu pojazdu pod wpływem alkoholu, biorąc pod uwagę, jak bardzo może on upośledzać. Marihuana może być subtelniejsza niż alkohol, jeśli chodzi o zewnętrzne oznaki upośledzenia, ale z pewnością jest przyczyną coraz większej liczby śmiertelnych wypadków samochodowych.